Πεισίστρατος, ο Φιλόπρωτος

Πεισίστρατος. Ένα όνομα που ηχεί ως συνώνυμο του “τυράννου” από τότε που η λέξη αυτή από ουσιαστικό έγινε επίθετο. Η ανάγνωση, όμως, των ιστορικών πηγών πείθει ότι ο Αθηναίος αυτός -μετά τον οικιστή Θησέα και τον νομοθέτη Σόλωνα- είναι, παραδόξως, ένας από τους τρεις θεμελιωτές του μεγαλείου και της δόξας της Αθήνας. Ευπατρίδης, γόνος μεγάλης και πλούσιας οικογενείας, συγγενής και φίλος του Σόλωνος, κατόρθωσε, μετά από μια πρώτη περιπετειώδη φάση της ζωής του (εξορίστηκε δύο φορές από τους πολιτικούς αντιπάλους του) να γίνει τύραννος της Αθήνας και να επιτελέσει ένα κατόρθωμα: χωρίς καν να αναλάβει ποτέ αξίωμα, εξασφάλισε την κοινωνική ειρήνη στα πλαίσια του πολιτεύματος που είχε καθορίσει ο Σόλων.
Ο Πεισίστρατος ετυράννευσε δεκαεπτά χρόνια και η διακυβέρνησή του ήταν τόσο σπουδαία ώστε οι Αθηναίοι της εποχής του την ονόμασαν “ο επί του Κρόνου βίος”, δηλαδή η χρυσή εποχή. Έργα του ήσαν ένα μεγάλο οικοδομικό πρόγραμμα, μια μεγάλη ενθάρρυνση της Τέχνης και των Γραμμάτων, μια μεγάλη ανύψωση του γοήτρου της Αθήνας στον ελληνικό κόσμο. Πέθανε το 527 π.Χ. και τον διαδέχθηκε ομαλότατα ο γιος του Ιππίας, τον οποίο έδιωξαν οι Αθηναίοι το 510 π.Χ., με τη βοήθεια της Σπάρτης.
Ο Πεισίστρατος είχε αρχίσει την κατασκευή του μεγάλου ναού του γνωστού ως “Ολυμπίειου”. Οι Αθηναίοι, από απέχθεια προς τη μνήμη του, σταμάτησαν τα έργα τα αποπεράτωσε ο Ρωμαίος αυτοκράτωρ Αδριανός επτά αιώνες αργότερα.