Τα παραμύθια των αδελφών Γκριμμ τόμος Γ’

“Είναι ίσως η κατάλληλη στιγμή να καταγράψουμε τούτα τα παραμύθια, αφού ο άνθρωποι που κρατούν ζωντανή την παράδοση σπανίζουν ολοένα και περισσότερο. Αυτοί βέβαια που ξέρουν ακόμα παραμύθια, ξέρουν πολλά. Γιατί μπορεί οι άνθρωποι να λιγοστεύουν, τα παραμύθια όμως όχι. Αλλά το ίδιο το έθιμο αργοπεθαίνει, σαν τις κρυψώνες εκείνες μέσα σε σπίτια και αυλές, που περνούσαν από παππού σ’ εγγονό και τώρα υποχωρούν διαρκώς στην ανάγκη για περισσότερο χρήσιμο χώρο μέσα στις καινούργιες κατοικίες μας, στην ανάγκη για μια κενή κι ανόητη μεγαλοπρέπεια…
[…] Με τη σωστή χρήση αυτών των βιβλίων δεν πρόκειται ν’ ανακαλύψουμε μέσα στις σελίδες τους τίποτα κακό. Μέσα σ’ αυτά ο καθένας βρίσκει μιαν εικόνα της καρδιάς του. Τα παιδιά κοιτάζουν άφοβα τ’ άστρα, ενώ άλλοι δεν τολμούν να κοιτάξουν προς τον ουρανό, να μην προσβάλουν τάχα τους αγγέλους”.

Η χάρη και η τέχνη – νά τα μέσα που εξασφαλίζουν στα παραμύθια την καλύτερη άμυνα ενάντια στις επιθέσεις της επιστήμης. Κανείς δεν το ένιωθε αυτό με περισσότερη σιγουριά από τους Αδελφούς Γκριμμ, που συγκέντρωσαν το 1812 τα λαϊκά γερμανικά παραμύθια και αγωνίστηκαν να τα σώσουν στην αυθεντική τους μορφή, προσέχοντας πολύ να μην παρεμβάλουν δικές τους ερμηνείες. Είναι σχεδόν θαύμα το ότι τα κατάφεραν. Η επιτυχία τους οφείλεται σ’ έναν σπάνιο συνδυασμό της γνώσης με την αγάπη της ποίησης. Ζωντάνεψαν μια γλώσσα πολύχρωμη, για να μιμηθούν το λόγο των απλών ανθρώπων, μια γλώσσα παιχνιδιάρα, φωτεινή και καθάρια. Αξιοποίησαν στο έπακρο τις προφορικές παραδόσεις και τις προίκισαν με μια χάρη και μιαν αφέλεια, που ίσως δεν διέθεταν από μόνες τους.
Σαν το παιδάκι του τελευταίου τους παραμυθιού, μας δίνουν το χρυσό κλειδί που νομίζουν ότι βρήκαν κάτω απ’ το χιόνι. Αλλά δεν μας αναγκάζουν να το πάρουμε. Το κλειδάκι είναι τόσο όμορφο, τόσο λεπτοδουλεμένο, τόσο λαμπερό, που αρκούμαστε να το θαυμάζουμε, χωρίς καν να προσπαθήσουμε να το χρησιμοποιήσουμε.
Τα Άπαντα των Παραμυθιών των Αδελφών Γκριμμ εκδίδονται εδώ σε τρεις τόμους, με τις γκραβούρες των πρώτων εκδόσεων.