Οι Κωμωδίες του Αριστοφάνη

Θ’ αρχίσω με κάτι το εντελώς εξωτερικό, με την ελπίδα πώς έτσι θα δούμε ευκολότερα μερικά ουσιαστικά στοιχεία της αριστοφάνειας κωμωδίας, όσα είναι απαραίτητο να ξέρει εκείνος πού θέλει να την πλησιάσει. Παράπλευρα σε μερικούς στίχους των μεταφρασμένων σ’ αυτό το βιβλίο κωμωδιών, δεξιά απ’ αυτούς, είναι σημειωμένοι, αριθμοί είναι σύμφωνα με την καθιερωμένη αρίθμηση των στίχων του αρχαίου κειμένου, συνοδεύουν όμως εκείνους μόνο τους στίχους για τους οποίους υπάρχει ερμηνευτικό σημείωμα ο αναγνώστης πού θα δει αριθμό στο δεξιό περιθώριο της σελίδας να ξέρει πώς αυτός παραπέμπει σε τέτοιο σημείωμα στο τέλος του βιβλίου. Βέβαια ή μετάφραση τούτη έγινε για το θέατρο, και προσπάθησα να είναι άμεσα κατανοητή, με το πρώτο άκουσμα, αφού ο θεατής ούτε σε επανάληψη ούτε σε άλλο στήριγμα μπορεί να ελπίζει, αλλά μοιραίο είναι να του ξεφεύγουν μερικά, και, αφού τώρα ή μετάφραση τυπώνεται κιόλας, πρέπει να βοηθηθεί ο αναγνώστης να φτάσει στην κατανόηση πιο πέρα από κει πού φτάνει ό ακροατής. Ό θεατής βρίσκεται από μιαν άποψη σε πλεονεκτική θέση, αφού το θεατρικό έργο, πού γράφτηκε για τη σκηνή, μόνο στη σκηνή βρίσκει την ολοκλήρωσή του δίκιο λοιπόν, για αντιστάθμισμα, να δώσουμε και στον αναγνώστη τα μέσα να καταλάβει και να χαρεί εκείνα πού ή φύση των πραγμάτων τα αποκλείει από το θεατή. Γι αυτό του προσφέρουμε τα ερμηνευτικά σημειώματα. Μόνο πού κοιτάξαμε να μην τον παραφορτώσουμε του δίνουμε μόνο τα απαραίτητα για τους ειδικούς ή φιλολογική επιστήμη έχει αποθησαυρίσει πλούσια συγκομιδή σοφίας του δικού μας βιβλίου ό σκοπός δεν είναι αυτός.